Zonnekijker

Zonnevlek
KNVWS zonnevlek - Foto: Lunt Solar Systems

Een zonnekijker is een speciaal instrument dat wordt gebruikt om de zon veilig te observeren. Omdat direct naar de zon kijken schadelijk kan zijn voor de ogen, maakt een zonnekijker gebruik van filters of projectiemethoden om een veilig beeld van de zon te tonen.

 

Er zijn verschillende soorten zonnekijkers:

  • H-alpha-telescopen: Deze telescopen zijn uitgerust met speciale filters die alleen licht met een bepaalde golflengte doorlaten, waardoor zonnevlammen en andere fenomenen zichtbaar worden.
  • Projectiezonnekijkers: Hier wordt het beeld van de zon op een scherm geprojecteerd, zodat je indirect kunt kijken zonder je ogen te beschadigen.
  • Zonnefilters voor telescopen: Sommige telescopen zijn voorzien van speciale zonnefilters die het licht dempen en zo een veilige observatie mogelijk maken.

Veel sterrenwachten en musea gebruiken zonnekijkers om het publiek de zon te laten bestuderen. Dit is een geweldige manier om zonnevlekken, uitbarstingen en andere fascinerende zonneactiviteit te bekijken!

Veilig kijken

Het veilig gebruiken van een zonnekijker is essentieel om schade aan je ogen te voorkomen. Kijk nooit zonder goede bescherming naar de zon. Hier zijn enkele richtlijnen om ervoor te zorgen dat je op een verantwoorde manier de zon kunt observeren:

  • Gebruik speciale zonnefilters – Nooit direct door een telescooplens naar de zon kijken zonder een gecertificeerd zonnefilter. Alleen filters zoals een Baader zonnefilter of een H-alpha-filter zijn geschikt.
  • Projectiemethode toepassen – Sommige zonnekijkers werken met een projectiemethode waarbij het beeld van de zon op een scherm wordt weergegeven. Dit is een veilige manier om zonnevlekken en zonneactiviteit te bestuderen.
  • Geen standaard zonnebrillen gebruiken – Gewone zonnebrillen of lasbrillen zijn onvoldoende om je ogen te beschermen tegen de intense zonnestraling.
  • Controleer het filter voor gebruik – Zonnefilters kunnen beschadigd raken. Kijk altijd of er geen scheurtjes of gaten in zitten voordat je ermee naar de zon kijkt.
  • Kinderbegeleiding – Als kinderen een zonnekijker gebruiken, is het belangrijk dat een volwassene toezicht houdt en ervoor zorgt dat ze de veiligheidsregels naleven.

Zonnekijken

In Burgum kun je ook de zon bekijken, er is een zonnekijker. Maak van te voren een afspraak om naar de zon te willen kijken. Op zondag 6 juli 2025 kun je bij ons tijdens een landelijke evenement veilig door een telescoop de zon bewonderen. 

Landelijke Zonnekijkdag

Elk jaar op de eerste zondag van juli vindt de Zonnekijkdag plaats, en op 6 juli 2025 is het weer zover! De zon laat al enkele jaren een sterke toename in activiteit zien, en dit jaar bereiken we het zonnevlekkenmaximum – een fase waarin de zon bijzonder dynamisch is. Deze cyclus van ongeveer 11 jaar zorgt telkens weer voor nieuwe veranderingen en spectaculaire verschijnselen. Mis deze kans niet om op de jaarlijkse Zonnekijkdag de zon in haar volle activiteit te bewonderen!