Samenstand

Een bijzondere samenstand van twee planeten… 

Het is intussen al vier eeuwen geleden dat de twee grootste planeten Jupiter en Saturnus vanaf de Aarde gezien zò dicht bij elkaar te zien waren als nu. Al weken lang kon de oplettende kijker de twee opvallende lichtjes boven de zuidwestelijke horizon elkaar zien naderen. Die nadering verloopt weliswaar heel langzaam, maar het verschijnsel vordert gestaag en na pakjesavond kunnen we de twee planeten al niet meer los van elkaar zien zonder een verrekijker of een telescoop te gebruiken.

Jupiter (ongeveer 12 maal zo groot als de Aarde) staat op ruim 800 miljoen kilometer bij ons vandaan en Saturnus (10 keer groter dan onze thuisplaneet) staat op meer dan anderhalf miljard kilometer afstand, maar wèl in precies dezelfde kijkrichting: vanaf zonsondergang laag in het zuidwesten. Beide grote planeten worden verlicht door de Zon en met behulp van een telescoop zijn ze samen in één blikveld te zien! Met een beetje geluk kun je de vier grote manen van Jupiter èn het beroemde ringenstelsel van Saturnus bekijken…

Eeuwenlang werd verondersteld dat de Ster van Bethlehem iets met een samenstand van Saturnus en Jupiter te maken had, berekeningen toonden aan dat dit toch niet echt waarschijnlijk was... Maar wat het bijbelse hemelteken dan wèl was, bleef tot 1975 onduidelijk. 

Een Amerikaanse wetenschapsjournalist, Roger W. Sinnott kwam op het idee om de computer in te schakelen en hij ging op zoek naar samenstanden van planeten rond het begin van de jaartelling. Hij ontdekte dat een ander verschijnsel in de maand juni van het jaar 2 v. Chr. zeer waarschijnlijk is aangezien voor de Ster, waar evangelist Mattheüs over schreef…

Een samenstand van Jupiter en de heldere planeet Venus, vlakbij de ster Regulus in het sterrenbeeld de Leeuw is voor de wijzen uit het oosten (wetenschappers uit Perzië ?) waarschijnlijk aanleiding geweest om richting Jeruzalem op zoek te gaan naar het koningskind… Dat men zo lang geleden nog geen onderscheid kende tussen sterren en planeten is begrijpelijk.

De bijzondere samenstand even vóór het begin van de jaartelling was destijds vanuit het midden-oosten wel- maar hier niet te zien. Nu is het omgekeerd: op 21 december zien we hier een mooie samenstand van Jupiter en Saturnus, vanuit Perzië is het nauwelijks de moeite waard om aandacht aan te besteden…

Kaartje: de samenstand is tot de kerst zichtbaar, laag boven de zuidwestelijke horizon.

Deel de pagina met: